The Ship of Fools - Cultuur als Confrontatie

Het varend muziektheater Azart is opgericht op het Amsterdamse KNSM/Java-eiland om de maritieme tradities voort te zetten die van Amsterdam een cosmopolitische en multiculturele grootstad gemaakt hebben. Een eeuw lang speelde het eiland hierin een centrale rol en was tot de opkomst van Schiphol, veertig jaar geleden, de nationale aankomst- en vertrekhaven. Hier scheepten tienduizenden zich in voor een nieuwe uitdaging. Het schip, op grote afstand, als ook het Azartplein, centraal op het eiland gelegen en naar het schip genoemd, vormen een "lieu de memoire", monumenten, die deze herinnering leven houden. In deze zin is Azart een locaal project, bestemd voor de oude en nieuwe bewoners van het eiland en, bij uitbreiding, voor de inwoners van stadsdeel Zeeburg en de stad zelf. Aan de andere kant is Azart onmiskenbaar een cultureel ambassadeur van Amsterdam geworden die een beroep doet op de verbeeldingskracht en vrijheidszin, een functie die voorbestemd is om groter te worden hoe verder het schip komt. Vanuit buitenlands perspectief wordt het product HOLLAND verkocht.

Als beeld heeft Azart gekozen voor "De Zottenschuyt", een millenium-oud beeld van de Mensheid-Op-Drift, van de Wereld-Op-Zijn-Kop, een beeld dat de omkering aller waarden, de existentiële onzekerheid en De Speelende Mensch als uitgangspunt heeft en dat daarmee tot de essentie behoort van het Europese gedachtengoed. Dit beeld, vormgegeven door kunstenaars als Albrecht Dürer en Hiëronymos Bosch, was in de Lage Landen buitengewoon populair, getuige de vele synoniemen als het "narrenschip", de "zuipschuit" of de "blauwe schuit" ("De Blauwe Scuut", Jacob van Oestvoorne, een 15-de eeuwse zedepreek). De universaliteit van dit beeld is voor het theatercollectief Azart van groot belang in haar speurtocht naar een algemene beeldtaal en om zo door te kunnen dringen tot de ziel van de verschillende culturen. Zelfs moderne (haven)authoriteiten blijken hiervoor helemaal niet ongevoelig, soms tot grote opluchting.

Vijfhonderd jaar na de verschijning van ‘s-werelds’ eerste bestseller ("Das Narrenschyff", Sebastian Brant, Basel/Strasbourg, 1494) bezocht Azart met haar muziektheater beide steden en bood de voorzitters van beide parlementen een bronzen bel aan in de vorm van een nar. Deze monumentale bel, gemaakt door eilandkunstenaar Erik Don en voorzien van inscripties uit "Das Narrenschiff", prijkt heden op hun tafels en dient om luidruchtige leden het zwijgen op te leggen. In hetzelfde jaar werd de pas ondekte kleine planeet # 5896 "Narrenschiff" genoemd, waarmee de bemanning een ster aan het firmament heeft die koers wijst. Deze gebeurtenissen, alsmede een Zeebrief van Burgemeester Patijn en de naamgeving van de thuishaven in "Azartplein", markeerden het begin van Azart’s wereldtournée.

Blz 2

Azart is een theatercollectief op artistieke pelgrimage, op zoek naar een universele theatertaal. Het is een permanent laboratorium van ervaringen, een dagelijkse confrontatie tussen talen en culturen. Azart zijn tien artiesten afkomstig uit vijf landen en drie continenten die zonder vooropgezette regels een ‘teatro de corazón’ maken, een persoonlijk theater, een speurtocht naar hun eigen en collectieve dromen en fantasiën en naar de mythen en dromen van de volken die het bezoekt. Het is een beeldtheater, met weinig tekst en met kostuums en props van eigen ontwerp en vaak van hergebruikt materiaal. Het is een komisch theater, ter vermaak en als middel om barrièren te doorbreken en een filosofisch theater in haar satirisch kommentaar op de maatschappij. Het is beslist een muziektheater in een origineel mengsel van een barokorkest met incidentele, atmosferische, geluidseffecten. Het is een dramatisch theater, in de zin dat de loutering wordt gezocht, een moment van ommekeer in de belevingswereld van de toeschouwer

Het ultieme kunstwerk is de wereldreis die tevens hun levensreis is, een totaalkunstwerk waarin leven, werken, reizen en kunst een eenheid vormt. De reis is een feestelijke processie, een ononderbroken loflied op de wereld die, de aard van de mensheid in aanmerking genomen, een loflied op de dwaasheid is. "Heel Wereld Is Een Schouwtoneel", aldus Vondel en iedere daad is een theatrale handeling, of het nu de dagelijkse boodschappen zijn of de onderhandelingen met locale burokraten. All the world is a stage.

Azart vervult een voorbeeldfunctie en bezoekt gevangenissen, psychiatrische inrichtingen of kinderziekenhuizen om aan te geven dat iedereen thuishoort op de universele zottenschuyt. Op dezelfde wijze wordt ze vaak ontvangen, al dan niet met een calligrafisch welkomsschrijven, door wethouders, burgermeesters of andere hoogwaardigheidsbekleders. Als mini-universum propageert ze het belang van een interculturele samenwerking. Azart is een politiek project dat bestemmingen zoekt in landen die een culturele omslag of een democratiseringsproces beleven. Azart volgt opnieuw de oude Amsterdamse koloniale handelsrouten, ditmaal om een gezamelijk artistiek product te maken met de volkeren die ze bezoekt. Azart werkt samen met "Pallassos Sin Fronteras", die een uitgebreid netwerk onderhoudt met name in landen in de ‘Majority World’.

Het behoud van de SCH4, als zeillogger gebouwd in 1918, behoort ook tot de doelstellingen van Azart. De geschiedenis van het schip tot 1960 is in het Scheveninger Scheepvaartmuseum uitgebreid gedocumenteerd. In 1990 bezocht Azart als "The Opera Schip" de Scheveninger thuishaven en kende toen een emotioneel weerzien met een dertigtal oudgedienden.

Ieder jaar produceert Azart een nieuw muziektheater waarmee het 15 à 20 steden bezoekt. Het schip verblijft doorgaans éen week in iedere stad. Op de kade wordt een halfronde tribune gebouwd voor 300 toeschouwers. In het voor- en naseizoen is het scheepsruim als kleine zaal beschikbaar, met een capaciteit van 55 personen. In de wintermaanden verblijft het schip in éen stad en worden vaak kleine ad-hoc producties gemaakt. In de periode 1994-1999 bezocht Azart 99 steden in 17 landen, waarin in totaal 499 zomervoorstellingen gegeven werden. Azart keert regelmatig naar Amsterdam terug. De laatste maal was dat Mei 1996 en October 1999. Heden overwinteren schip en bemanning in Cork, Ierland.

Blz 3

TERUGBLIK EN EVALUATIE VAN DE PERIODE 1997- HEDEN

Er bestaat, zo leert de ervaring, een zeer werkzame verhouding tussen de omvang van het project en die van het schip (28 meter) en de groep (10 à 11 personen). Er is een goedkoop vervoersmiddel dat aan alle noodzakelijke functies plaats biedt zoals kajuiten, kombuis, kantoor, (naai)atelier, filmstudio, werkplaats en opslag voor de theater-benodigdheden als kostuums, licht- en geluidsapparatuur en tribune. Hiermee kan een relatief grootschalig project op zeer kleinschalige wijze functioneren. Dan is er de unieke verhouding tussen de grote emotionele, psychologische en fysieke inspanningen die voor het project noodzakelijk zijn en de ruime kompensatie die geboden wordt door de uitdagingen van verschillende volkeren, culturen en landschappen. Voorts is er de bijzonder gunstige verhouding lasten – effectieve werking, hetgeen mede te danken is aan het bizarre uiterlijk van het schip die als drijvende sculptuur iedere keer een machtig publicitair wapen is. Dit alles weerspiegelt zich in de verhouding subsidie – publieksinkomsten, waarbij de laatste het grootste deel van de inkomsten plegen op te brengen. Dit weerspiegelt zich in de verhouding beheerslasten – activiteitenlasten, begroot als éen op elf. Dit weerspiegelt zich ook in de totale subsidie per bezoek, die uitkomt op enige guldens per toeschouwer, een fractie van wat in Nederland te doen gebruikelijk is.

Op organisatorisch en financiëel terrein nodigden de ervaringen uit tot een drastische vereenvoudiging. Welk doel dient het zich te verdiepen in de wetgeving en burocratische regels als ieder land of zelfs streek eigen regels kent die onderling hemelsbreed van elkaar verschillen? Welk doel dient een boekhouding in zeventien verschillende valuta die voor een groot gedeelte in kleingeld wordt uitgedrukt en die überhaupt ternauwernood een ton overschrijden? Welk doel dienen Nederlandse loonkosten op duizenden zeemijlen afstand als de bemanning voor het grootste gedeelte niet Nederlands is en niet eens dan met de grootste moeite en kosten Nederland binnenkomt? Aldus leek het verantwoord de beheerslasten, overheadkosten en personeelslasten tot een minimum terug te brengen. Aldus beperken de beheerslasten zich tot het onderhoud van schip, te weten een tweejaarlijkse werfbeurt indien het schip zich in goede conditie bevindt. Aldus bestaan er geen salariskosten, waarmee tegelijk een eerste selectiecriterium, zeg maar motivatiecriterium, werd geschapen voor nieuwe bemanningsleden. De belangrijkste doelstelling van Azart is de ontwikkeling van een klinkend artistiek product met name in landen die nauwelijks weet hebben van salarisschalen.

De vereenvoudiging werd vér doorgevoerd. Seizoenen na seizoen functioneerde het project zonder telefoon, fax of adres. Kantoor werd gehouden in de dichtstbijzijnde telefooncel. De enige structuur in de subsidies was het incidentele karakter ervan, bepaald door geografische omstandigheden. Vier-en-zestig van de negen-en-negentig bezochte steden hebben de komst van het schip gesubsidiëerd, met een gemiddeld bedrag van ruim FL. 7000,-. In een vijtiental steden zijn we onaangekondigd binnengevallen – en hebben er een reeks van voorstellingen gegeven. Deze betrekkelijke afzondering heeft ons de zeemanskunst geleerd, de routine gebracht en tegelijk de kans gegeven een eigen stijl te ontwikkelen.

Blz 4

Het publieksbeleid wordt voor een belangrijk deel door het publiek gemaakt. Hele lands-streken, zoals de Denen, zien en weten van niks. Geen groter contrast dan met de Finnen die in lange rijen wachtten gewogen te worden. Van een avant-garde theater in de Baltische Zee, voor een overwegend jeugdig publiek, werd Azart plotseling een familietheater toen het de Midden-landse Zee bereikte. Er moesten onderhandelingen gevoerd worden met de straatschoffies van Porto of Napels als ze maar niet op de tribune klauterden en stil waren. Azart is een volkstheater geworden dat de havenarbeider, de familie, de toerist en vooral kinderen op de tribune ziet. We proberen geregeld te hebben dat de mensen uit hun bejaardentehuizen, instituten en scholen komen. We spreken hun taal, al was het ieder maar de veertig essentiële woorden uit de voorstelling.

De entréegelden worden vastgesteld naar het gewicht van de bezoeker, bijvoorbeeld tussen 8 of 13 pesetas per kilo. Het gerucht per kilo te moeten betalen loopt zomogelijk nog sneller dan dat er een varend theater is aangekomen. De inspiratie hiertoe is de middeleeuwse allegorie van de "strijd tussen de dikken en dunnen", zoals onder meer op schilderijen van Breughel afgebeeld, een strijd tussen welgestelden en armoedzaaiers. Dat de wat gezette mens het tegenwoordig juist moeilijker heeft geeft een zeker wreed accent aan deze discrimatoire maatregel. De willekeurigheid van de entréegelden bleek een geweldige vonst en de grote publieksparticipatie nog voordat de voorstelling begonnen is geeft een dito voordeel.

Het plafond van het project is met de ruim 12.000 bezoekers van 1999 in zicht. Het geven van meer voorstellingen is in het vaarschema en werkritme moeilijk denkbaar. Evenmin is het gewenst het karakter van de voorstelling zodanig te veranderen dat er tweemaal op een avond een optreden plaatsvindt. Wellicht is het mogelijk om met altijd volle tribunes de bezoekers-aantallen te verdubbelen; sowieso bedraagt het aantal mensen dat fysiek kennis neemt van het project door langs het schip te lopen en in gedachten te verdwalen al gauw het zevenvoudige. Vooral in kleinere steden neemt de quasi-totaliteit van de bevolking kennis van de komst van het schip. Qua publiciteit behoren we wellicht bij de betere theatergroepen van Nederland (in 1999: 55 artikelen waarvan 10 paginagroot en 82 foto’s. Totaal volume 36xA4. Plus 24 foto’s in een artikel in de "Specchio della Stampa"). Maar de toekomst van het project ligt elders…

De traditie, de naam, het beeld en de praktijk van "The Ship Of Fools" geven het een enorme artistieke en publicitaire potentie. Het nieuwe millenium schreewt om mediaspektakel en megashow. Toch geloven we op dezelfde schaal door te moeten gaan, vanwege de authenciteit van de traditie, de authenciteit van het creatief proces en de authenciteit van het contact met het publiek, de bevolking en authoriteiten. De artistieke groei van het project ligt in de confrontatie met culturen die niet of ternauwernood bekend zijn met westerse theatertradities. Dit geeft wat tegenwicht aan de Amerikaanse televisiecultuur. De publicitaire groei ligt in het openen van nieuwe vensters. Het eerste venster is een door Zeeburg gesubsidiëerde ‘nieuwskast’ naast de bushalte op het Azartplein, waarin wekelijks een ‘scheepstijding’ gepubliceerd wordt. Een tweede venster is het publiceren van de ervaringen op televisie. Het derde venster is een Webside, waarmee een tweerichtingverkeer gecreëerd kan worden en, in de toekomst, uitzicht op merchandising. Hiermee vaart een tweede "Ship Of Fools" rond de wereld, virtueel, door de gedachtenwereld van tallozen.

Blz 5

PLANNEN EN ACTIVITEITEN VOOR DE PERIODE 2001-2004

Hoewel Stadsdeel Zeeburg officiëel als politiek heeft om onder straatnaamborden gèèn ondertiteling te tolereren, kreeg Azart in 1996 dit bord gesubsidiëerd:

AZARTPLEIN
SHIP OF FOOLS. IN 1996
NAAR DEN OOST GEVAREN

Op het Azartplein beginnen de vier kaden die het gehele KNSM-Java-eiland omsluiten: de Surinamekade, de Levantkade, de Javakade en de Sumatrakade. Het schip Azart is het enige en laatste schip van het eiland dat de wereldzee trotseert en heeft "Zeeburg Ligt Aan Zee" als motto, hetgeen door het stadsdeel hogelijk wordt gewaardeerd. In de zomer van 2000 bezoekt Azart de Schotse Hoog- en Eilanden, om juist ook verafgelegen gebieden te bereiken. De nieuwe voorstelling heet "Along The Edge" en sluit medio September in Amsterdam af. Aldaar, in de winter 2000/2001, wordt het schip voor een traditionele jarenlange zeetocht opgetuigd. En dan vaart Azart naar Suriname en vervolgens naar de Levant, naar Zuid-Afrika, Java en Sumatra. Deze reis duurt vier jaar. De volgende ontwikkelingen geven aanleiding te geloven dat in 2001 Azart, eindelijk, naar den Oost zal afvaren:

-De crew. De bemanning heeft door de jaren heen haar motivatie, doorzettingsvermogen en improvisatietalent bewezen. Dit is het grootste kapitaal. Voor een goed begrip lijkt een korte biografie van de bemanningsleden wenselijk (zie onderaan).

-Het schip. In September j.l. werd het onderwaterschip op de werf in Urk systematisch door-gemeten en bleek het met minimaal 5mm. dikte te voldoen aan alle normen. Hiermee behoeft het onderwaterschip niets anders dan een tweejaarlijkse werfbeurt. Het bovenwaterschip daarentegen en vooral de karakteristieke stuurhut die ruim veertig jaar geleden van een andere logger werd overgenomen, behoeft achterstallig onderhoud. Begin December j.l. heeft het Prins Bernard Fonds besloten 40 mille te reserveren om de voormalige haringlogger Azart als varend monument te behouden. Deze gelden worden in de winter 2000/2001 besteed om de oceaan-waardigheid van het schip en de veiligheid van de bemanning te waarborgen.

-AZART TV. Sinds medio October j.l. verzorgt AZART-TV iedere Zaterdag een half-uur programma op KLEURNET TV, een multiculturele zender op de Amsterdamse kabel. Alle apparatuur, beschikbaar gesteld door KLEURNET, en know-how is aan boord. Dit geeft een geweldige kans een intens contact met Amsterdamse bevolking op te bouwen. Tegelijk geven de copy-rechten met FL. 26.000,- per jaar een vaste basis aan het project. De traditioneel rustige winterperiode wordt nu besteed om ervaring op te doen door Cork’s culturele leven al participerend te registreren.

Blz 6

In het kader van Cultuurnota stellen wij zeven verschillende projecten voor. Ieder project kent een termijn van drie à negen maanden. Iedere maand vinden ongeveer twintig voorstellingen/ manifestaties plaats. Iedere week wordt éen ‘speciaal bezoek’ georganiseerd aan een sociale instelling, kamp, bedrijf of gemeenschap. Ieder project heeft een eigen doelgroep waarbij het schip, AZART-TV en de Azart Web-side de onderlinge verbinding vormt. De Amsterdamse doelgroep, nu bestaande uit kunstenaarsgroeperingen, schippers en bewoners van Zeeburg wordt verbreed tot het spraakmakend deel van Nederland, tot het algemene publiek en met name, door specifieke projecten, tot de drie belangrijkste ethnische minderheden in Nederland. Deze minderheden brengen we ‘naar huis’ door te laten zien wat er thuis gebeurt. De overzeese doelgroep bestaat uit landen en volkeren waarmee Nederland een bijzondere relatie heeft.

De te maken contacten met de verschillende landen liggen bijna al op regeringsniveau. Ondersteuning door het Nederlandse Ministerie van Buitenlandse Zaken en de Vertegen-woordiging in den vreemde is dan ook bijzonder gewenst en in sommige gevallen noodzakelijk.

De volgende elementen zijn van belang:

-Community work. Het presenteren van de voorstellingen is het begrijpelijke kader, waarin The Ship Of Fools naar een bepaald gebied komt maar de echte uitdaging van het creatieve proces ligt besloten in de samenwerking met locale groeperingen. Hiertoe blijft het schip dan ook, anders dan gewoonlijk, drie tot zes weken op dezelfde plek. Het schip biedt zomogelijk ook een platform voor emancipatoire initiatieven, zolang ze aan de kunsten ten dienste staan.

-De Voorstelling. Anders dan gewoonlijk zal de voorstelling van het muziektheater een wat opener karakter hebben in de zin dat (delen van) het publiek op bepaalde momenten recht-streeks kan participeren. Ook wordt nagestreefd dat locale groepen deze rol georganiseerd kunnen overnemen. Ten derde willen we de tribune zoveel mogelijk openstellen voor uitvoeringen van locaal talent zodat we soms liever van festivals spreken dan van optredens.

-De Tribune. De tribune, in een halve circel tegenover het schip geplaatst, vormt als het ware een bruggehoofd, een (tijdelijk) fort dat traditiegetrouw een territorium afbakent in overzeese havens. Dit is van groot psychologisch belang, voor bemanning en bevolking: we inviteren òf weigeren mensen die hun levenlang van dezelfde kade gebruik maken. De vormgeving van deze ontmoetingsruimte, oftewel deze "lieu de confrontation" is natuurlijk, alweer, geheel vrij.

-Gastartiesten, gastthema’s. In ieder project nemen bij voorkeur twee vertegenwoordigers van het betreffende land deel als bemanningslid, artiest, presentator, tolk en gids.: éen uit Neder-land, de ander uit het gastland. Zij/hij is eventueel musica of regisseuse. Zij monsteren enige maanden voor aankomst aan en vormen de verbinding tussen het schip, de Nederlandse doelgroepen en de locale bevolking. Zij zijn diegenen waarmee op AZART-TV de kijkertjes/kijkers van de minderheidsgroepen zich kunnen indentificeren. In de meeste gevallen zullen vrouwen oververtegenwoordigd zijn. Welkom zijn ook gastscripten of -scenario’s.

De voorgestelde projecten zijn:

PROJECT ÉEN RUSLAND (Eén mei - eind Sept. 2001)

Sinds Stalin Moskou tot "Haven van Vijf WereldZeeën" maakte heeft nog geen enkel buiten-lands schip er afgemeerd, vanwege vijftig jaar staatsparanoia en vervolgens tien jaar chaos. Dat

hier een Nederlands schip als eerste zou afmeren ligt in het verlengde van de eeuwenoude

Blz 7

maritieme betrekkingen tussen Rusland en Nederland, zoals ieder Russisch schoolkind weet. Dat een zottenschuit als eerste zou aanmeren ligt helemaal in de Russische volksaard. Azart heeft al eerder in 1990 en 1995 gepoogd dwars door Rusland te varen en kwam hiermee ook later nog op de Russische televisie. In 1995 heeft de toenmalige Minister van Buitenlandse Zaken Van Den Broek bij zijn collega Shevardnadze in het Kremlin erop aangedrongen dat Azart Moskou en andere steden zou kunnen bezoeken maar de Minister van Defensie Jazov weigerde waarvoor in Nederland en elders de havenmeester toestemming geeft. Driemaal is scheepsrecht: we onderzoeken nu de mogelijkheid ons officiëel door de Staatstelevisie of een invloedrijke krant te laten uitnodigen. Ons interesseert met name de impact van deze reis op het Russische publiek. Indien deze reis vervalt, wordt het gehele schema éen jaar vervroegd en worden projecten twee en drie, helaas, met wel éenderde bekort.

PROJECT TWEE TURKIJE (Nov - April 2002)

Een paar maanden voorbereiding in een kleine Turkse havenstad. Actief overleg met, advies door en deelname van Turkse kringen in Amsterdam. De voorbereidingen worden intensief op AZART-TV belicht. Ook kinderen krijgen speciale aandacht: een aantal kindervoorstellingen, bezoeken aan scholen en kinderziekenhuizen. De bedoeling hiervan is mede (grote) kinderen op AZART-TV bij het project te betrekken door ze een terugkerend rubriekje te bieden. Het is wellicht beter de grote havensteden als Istanbul of Izmir pas aan te doen in de laatste fase van het project, met een afgerond product.

PROJECT DRIE MAROKKO (Juni - Half Nov. 2002)

Hetzelfde als Turkije. De Cultureel Attaché van de Marokkaanse Ambassade in Den Haag beval indertijd de Atlantische kust aan, wat verder verwijderd van Algerije en meer gewend aan tourisme. Marokko is als bestemming interessant want staat momenteel open voor verandering.

PROJECT VIER SURINAME & ANTILLEN (Jan–Sept. 2003)

Idem. Eérst een kleine stad en dan Paramaribo. Een verblijf op Aruba, Curaçao en wellicht Bonaire wordt al gauw een festival. Wellicht kunnen Antilliaanse culturele fondsen aangesproken worden om een samenwerking met Antilliaanse artiesten te realiseren.

PROJECT VIJF ZUID-AFRIKA (Jan – Sept. 2004)

De gastartiest zal locaal zijn, wellicht Zulu of Xhosa. De haven van zowel Kaapstad als Durban behoren tot de belangrijkste culturele centra van het land. Het is van belang om ook kleinere steden te bezoeken en wellicht kunnen de voorbereidingen in Namibië plaatsvinden. Bemanningslid Robbie Baars is zeer thuis in het Zuid-Afrikaanse culturele leven en kan, bevriend met de ‘Minister of Land Reform’, vele deuren openen.

PROJECT ZES JAVA (April–Juli 2005)

PROJECT ZEVEN SUMATRA (Aceh) ( Oct–Dec. 2005)

Beide projecten nog nader uit te werken. Indien politieke problemen voortduren lijkt ook een alternatief als Irian Jaya of Ambon lastig.

Tussen de projecten is een rust- en bezinningsperiode, mede ter overbrugging van de afstand. De eerste twee maanden in een gastland worden gebruikt voor de voorbereidingen en repetities, een tijd soms voor het eerste deel beter te besteden in een neutraal derde land (bv Sicilia voor het Marokkaanse project). Niet uitgeloten is onderweg in het Zuidelijk halfrond, in landen als Brazilië of Madagaskar, ‘spontane optredens’ te geven, dwz. zonder organisatorische, diplomatieke of publicitaire inspanningen.

Blz 8

De begroting is een andere dan over de afgelopen jaren gebruikelijk was. Allereerst valt de belangrijkste inkomstbron, de recette, voor een groot deel weg. Om een volkstheater te blijven denken we omgerekend éen à vijf cent per kilo, gemiddeld 90 cent per toeschouwer, afhankelijk van de omstandigheden en eventueel te voldoen in levensmiddelen. Kinderen komen eventueel binnen met een eigengemaakte tekening of afbeelding van het schip, waarmee een waardevolle collectie kan worden opgebouwd en een terugkerende rubriek op televisie. Eerdere ervaringen met deze wijze van toegang in Sankt Peterburg waren bijzonder veelbelovend.

Ook vallen de incidentele subsidies van de verschillende steden weg, omdat we geen beroep kunnen of willen doen op de spaarzame fondsen die er bijvoorbeeld in de Antillen of Kaapstad zijn. Hiermee daalt het percentage van de publieksinkomsten over de som van publieks-inkomsten en totale subsidie van 56% (cijfers 1999) tot 31%. Toch is het interessant te zien dat ook de totale subsidie per bezoek daalt en wel van FL. 3,80 (cijfers 1999) tot FL. 1,65.

Het moge duidelijk zijn dat de digitale wereldreis van Azart de potentie heeft het verlies van deze inkomsten meer dan dubbel te compenseren, temeer omdat exotische en voor Nederland zulk historisch beladen bestemmingen opgezocht worden. Wij vragen de bijdrage in het kader van de Cultuurnota in beginsel als overbrugging tot deze potentie ten volle gerealiseerd is en dan vooral om deze overgang op evenwichtige wijze tot stand te brengen.

Dat de doelgroepen deels niet-Nederlanders zijn is in een ‘Cultuur als Confrontatie’ zowat onvermijdelijk: de multiculturele samenleving houdt niet op bij de grens van Breda of fort Europa. Bovendien gaat de weerslag van het project op Nederlandse staats-burgers ook via andere wegen dan alleen de televisie of digitale snelweg. Het is interessant waar te nemen dat Nederlanders in den vreemde spontaan een betrokkenheid tonen met het schip die ze in Nederland zelf nooit zouden uiten of zelfs maar bevroeden. Niet onbelangrijk is ook een verantwoording over de donkere bladzijden van Nederlands koloniaal verleden, nog helemaal niet zo lang geleden, waarin de burgers van de meest genoemde landen tweederangs-staatsburgers waren. In dit opzicht maakt Azart een virtuele reis door het verleden. En tot slot komt er de apotheose, de jarenlang verwachte terugkeer van het schip naar Amsterdam, waarin met een zinderende show alle ervaringen op de kade worden uitgeladen.

Er worden geen wijzigingen voorzien in de personele samenstelling van de verschillende eenheden. Het artistiek beleid is een proces onder collectieve verantwoordelijkheid van de bemanning. De Raad van Toezicht wordt gevormd door de Vereeniging Vriendinnen En Vrienden Van Azart, die eigenaar van het schip is en als zodanig toezicht houdt op de realisatie van de doelstellingen van Narragonia Productions.

Azart Crew:

Allen behalve eerstgenoemde hebben een opleiding aan een kunstonderwijsinstelling gehad.
Tussen haakjes staat het aantal jaren aan boord vermeld.

August Dirks, 1952 (11) UvA (slavist), acteur, kapitein.
Robbie Baars, 1957 (7) Michaelis Scool of Fine Arts, Cape Town, acteur, design, kostuums.
Gabriel van Hoften, 1959 (7) Gerrit Rietveld Academie, design, percussioniste.
Wolodja Skliarenko, 1955 (6) Saratov Conservatory, Gnesin Russian Music Academy, hoboïst.
Helena Lelchuk, 1957 (4) Saratov Conservatory, pianiste.
Ludmila Maximova, 1959 (3) Saratov Conservatory, celliste.
Victor Barrientes Ormazábal, 1969 (1) Teatro Estudio Latinoamerica, Valparaiso, acteur, kostuums.
Irina Gallardo Báez, 1973 (1) Escuela Teatro Imagen, Santiago de Chile, aktrice.
Herbert Schneider Flores, 1968 (1) Escuela Audiovisual Arcos, Santiago de Chile, lichttechnicus, filmer.
Richard Hyde, 1964 (1) Z.A.C.A. Circus School, England, Contre Pour Clown School, France, acteur.